Çok bilindik olan bu dikkat konusu emeklilik öncesi eğitim sektöründe görevimizi yürütürken daha çok çocuklara has bir durum gibi gelirdi bizlere. Çocuklarımızın ilgileri neden bu kadar dağınık? Bir ders saati süresi içinde onları daha fazla nasıl odaklayabiliriz? Motivasyon düşüklüğünün nedenleri neler olabilir? Dikkat eksikliği durumlarının nedenleri neler olabilir? DEHB (Dikkat eksikliği ve hiperaktivite) konusunda neler biliyoruz? gibi sorular hep zihnimizi meşgul eder ve bunlara yönelik olarak paylaşımlarda bulunduk.
Yetişkinlerinde bu konuda bazı sıkıntılarının olacağını doğrusu pek düşünemiyordum o zamanlar. Ancak yukarıda sözünü ettiğim ve bundan sonraki yazımda tanıtımını yapacağım iki kitabı okuyunca içimden “Biz ölmüşüz de ağlayanımız yok” diyesim geldi. Hani o meşhur kurbağanın içinde bulunduğu su dolu kabın ısısını yavaş yavaş arttırdığımızda zavallı hayvanın farkında olmadan haşlanması gibi bir durum yani.
Önce “PÜR DİKKAT” kitabından başlayalım. Cal Newport tarafından yazılan bu kitap bana çok sevgili akrabamız ailemizin doktoru danışmanımız dostumuz çok değerli Nörolog Gülüstü Salur kardeşimiz tarafından kazandırıldı. Araya göz ameliyatım girince biraz gecikerek bitirebildim. Öncelikle kendisine teşekkür ederim.
Her kitapta olduğu gibi bu kitapta da 22 sayfalık bir giriş bölümü var. Ben genelde kitaplardaki bu giriş veya önsöz bölümünü biraz üstünkörü okurum. Fakat uzun olmasına rağmen bunu dikkatle okudum. Muhteva olarak kitabın konusu ile ilgili farkındalık burada hissettiriliyor okuyucuya. Carl Jung’tan Woody Allen’e, Harry Potter romanlarının yazarı J.KRowling’ten Microsoft’un kurucusu Bill Gates’e üretkenlikleri ile öne çıkan birçok kişinin bu başarılarının arkasında pür dikkat çalışma tarzı olduğu konusu vurgulanıyor giriş bölümünde.
Pürdikkat Çalışma da “Tamamen odaklanmış halde, büyük bir dikkatle gerçekleştirilen ve bilişsel yeteneklerini sonuna kadar kullanmamızı sağlayan profesyonel faaliyetler” olarak tarif ediliyor. Bunun karşıtı olan çalışmaya da Yüzeysel Çalışma adı veriliyor. Bu da “Tamamen odaklanmayı ve bilişsel çaba harcamayı gerektirmeyen ve dünyaya yeni bir şey katmayan işler” şeklinde açıklanıyor. Kitap iki kısımda iki ayrı hedefe ulaşmayı ele almış. Birinci kısım pürdikkat çalışma hipotezinin geçerliliği üzerine inşa edilmiş. İkinci kısımda ise pürdikkat çalışmayı hayatımıza nasıl kullanacağımız üzerinde duruluyor.
Birinci kısımda odaklanma becerisinin kıymeti, seçkin düzeyde üretmede, zor şeyleri hızlı öğrenmede odaklanmanın yeri, odaklanma becerisini engelleyen durum ve tutumlar, pürdikkat çalışma ve hayatın anlamlı hale gelmesi gibi başlıklar altında ayrıntılı aydınlatıcı açıklamalara yer veriliyor.
İkinci kısımda pürdikkat çalışma becerisinin gelişmesine yönelik kurallar stratejiler ve yöntemler yer alıyor. Derinleşmek, karar vermek, verimli iş birliklerini geliştirmek, gerektiğinde radikal tebdili mekanları göze alabilmek şeklinde bir sıralama yapılıyor. Bu konuda adeta günah keçisi haline getirilen irili ufaklı ekranları olan akıllı aygıtlar ve sosyal medya platformlarından gerektiğinde vazgeçmek ya da ertelemenin önemine vurgu yapılıyor. Diğer tanıtımlarda olduğu gibi bu kitapta da ilginç bulduğum cümleleri sizinle paylaşmak istedim.
*Derinlemesine yaşanan bir hayat güzel bir hayattır.
*Derinleşerek yaşanan bir hayat yalnızca maddi açıdan değil, aynı zamanda dolu dolu yaşanan bir hayattır.
*Pürdikkat çalışma yaklaşımı teknopolün dayattığı internet merkezci kültürün tam karşısında yer alır. Pürdikkat çalışmayı ender ve kıymetli kılan başlıca özelliği de sürüden ayrılmayı, teknopolün dışına çıkmayı gerektirmesidir.
*Çalışırken, özellikle zihin emeğine dayalı işlerde çalışırken odaklanmış halde geçen vakti artırmak, çalışma hayatına dair önem ve memnuniyet hissini artırır.
*Daha mutlu ve daha tatminkâr bir iş hayatına giden en kestirme ve garantili yol, pürdikkat çalışmanın sağladığı akış deneyiminden geçer.
*Pürdikkat çalışma alışkanlığı kazanmanın püf noktası, iyi niyetin ötesine geçmek ve çalışma hayatınıza birtakım rutinler ve ritüeller eklemektir.
*Pürdikkat çalışma alışkanlığı kazanmak için seçtiğiniz yaklaşımın içinde bulunduğunuz koşullarla bağdaştığına emin olmalısınız. Zira koşullarınız ile yaklaşımınız arasındaki uyumsuzluk bu alışkanlığı yolun başında berhava edilmesine neden olur.
*Çalışmak istediğiniz bir iş uğruna olağan yaşamınızın dışına çıkarak büyük bir değişikliğe gittiğinizde, dahası bunun için ciddi bir çaba veya söz konusu işe atfettiğimiz önem artar.
*Zihninizi dikkat çelicilerin boyunduruğundan kurtarmadığınız müddetçe ne kadar uğraşırsanız uğraşın odaklanmaya yönelik çabalarınız akamete uğramaya mahkumdur.
*Pürdikkat çalışma alışkanlığı ahlaki veya felsefi bir duruş değildir. Daha ziyade, odaklanma becerisinin dişe dokunur şeyler yapmaya yaradığına dair pragmatik bir kabuldür.
Selamlar Necmi Bey,
Tesaduf ben de Cal Newport’un 2 ay kadar once bir podcastini dinlemistim. Ilgililer icin linki de buraya birakalim:
https://open.spotify.com/episode/04vpdlDmPlLk3TrAXlN8ov?si=wJe3WRK3QniMFofsDfYgIA
Teşekkürler Mehmet bey. Katkılarınız bizim için önemli. Selamlar
Kitabı gönderen sevgili Gülüstü’cüğüme ve kitabı okuyup yorumlayan sevgili eşime teşekkürler ❤️❤️