Ülkemizde birçok yerde birçok kişi tarafından kurulan ve “ Yüzde doksan dokuzu müslüman olan…..” şeklinde başlayan cümlelerin hepimize çok tanıdık geldiğini sanıyorum. Bir ara bu cümle Çinde bir Çinli tarafından Çin gerçeklerine göre nasıl kurulur diye aklımdan geçti. Burada yaşayan yabancı ve Çinli tanıdıklarla oğlum aracılığı ile konuştuğumda bu konuda çok ciddi bir istatistiki bilginin olmadığını hatta bu konuya o kadar meraklı da olmadıklarını öğrenmiş oldum. Ama yine de kabaca da olsa aldığım bilgiye göre son 30 yılda daha aktif yaşandığı gözlenen dinlerin başında İslamiyet, Hristiyanlık, Budizm ve Taoculuk’un geldiği, ayrıca büyük sayılacak bir grubun da kendisini hiç bir dine ait olmadığı ya da dinsiz olarak tanımladığı bilgisine ulaştım.
Hristiyanlık ve İslamiyet ile ilgili olarak tarihsel gelişim, bağlı oldukları kitap ve peygamberler, ibadet usul ve mekanları hakkında belli miktar bilgimiz olsa da Çinde en çok taraftarı olan budizm hakkında ve ibadet yerleri ile ilgili hiç bir bilgim ve gözlemim yoktu. Bu bakımdan Şangay’da evimize yakın olan ve yazımın başlığında adı belirtilen iki budist tapınağı farklı zamanlarda da olsa eşimle birlikte ziyaret ettik. Mimari yapıları bakımdan son derece özgün ve farklı karakteri olan bu yapıları bizimle birlikte gelen her yaşta Çinli ibadet için ziyaret ediyordu. Tapınağın çeşitli bölümlerineki Buda heykellerinin önünde ellerini başlarının üzerlerinde birleştirdikten sonra yere çömelip birkaç kaz eğilip kaldırma biçimindeki ibadet 10-15 saniye falan sürüyordu. Ayrıca yakılan tütsüler budist rahiplerin kendilerine özgü kıyafetleri ile okudukları ilahiler ortamı daha mistik bir hale getiriyordu.